سامانه راه‌بهی

کنترل علائم بیماری و عوارض درمان

سندرم دست و پا

سندرم دست‌وپا همچنین به نام اریترودیسستزی کف پا-پلانتار نامیده می‌شود. این عارضه، یکی از عوارض جانبی برخی از درمان‌های سرطان است. سندرم دست‌وپا باعث قرمزی، تورم و درد در کف دست‌ها و/یا کف پا می‌شود. گاهی اوقات تاول ظاهر می‌شود. سندرم دست‌وپا گاهی اوقات در جای دیگری از پوست مانند زانو یا آرنج اتفاق می‌افتد. اما این حالت، کمتر رایج است. تسکین عوارض جانبی بخش مهمی از مراقبت و درمان سرطان است.

مراقبت تسکینی

مشکلات توجه، تفکر و حافظه

هنگام ابتلا به سرطان ممکن است در فکرکردن، توجه‌کردن و سپردن اطلاعات به حافظه، مشکل داشته باشید. اصطلاح پزشکی برای این شرایط، “مشکلات شناختی” است. مشکلات توجه، تفکر و حافظه می‌توانند گاهاً شدید باشند. حتی مشکلات خفیف می‌تواند فعالیت‌های روزانه را دشوار کند. برخی از مشکلات مربوط به توجه، تفکر و حافظه زمانی از بین می‌روند که برای بیماری ایجادکننده آنها، تحت درمان قرار می‌گیرید.

کنترل علائم بیماری و عوارض درمان

آسیت یا مایع در شکم

آسیت، تجمع مایع در شکم است. صفاق، غشایی است که اندام‌های داخل شکم را احاطه کرده و مایع آسیتی را می‌سازد. این مایع در بدن طبیعی است، اما سرطان می‌تواند باعث شود که صفاق، این مایع را بیش‌ازحد تولید کند. این حالت “آسیت بدخیم” نامیده می‌شود و اغلب نشانه سرطان پیشرفته است. آسیت بدخیم ناشی از سرطانی است که به پوشش اندام‌های داخل شکم گسترش ‌یافته است. همچنین ممکن است زمانی اتفاق بیفتد که سرطان به کبد گسترش یابد.

کنترل علائم بیماری و عوارض درمان

پوکی استخوان

پوکی استخوان شایع‌ترین نوع بیماری استخوانی است. این بیماری زمانی ایجاد می‌شود که بدن بافت استخوانی بیشتری را نسبت به آنچه می‌تواند جایگزین کند، تجزیه کند. در نتیجه استخوان‌ها ضعیف و شکننده می‌شوند. پوکی استخوان باعث می‌شود احتمال شکستگی آنها بیشتر شود. سرطان زمانی که از استخوان شروع می‌شود، یا به استخوان گسترش می‌یابد، می‌تواند به ضعف استخوان و افزایش خطر شکستگی منجر شود.

کنترل علائم بیماری و عوارض درمان

درمان درد با دارو

بسیاری از افراد مبتلا به سرطان در حین یا پس از درمان، درد دارند. بااین‌حال، تیم مراقبت‌های سلامتی، می‌تواند به شما در مدیریت دردهای مرتبط با سرطان کمک کند.
یکی از بخش‌های مهم مراقبت و درمان سرطان، تسکین عوارض جانبی از جمله درد است. با تیم مراقبت‌های سلامتی خود در مورد هر نوع درد صحبت کنید. این شرایط، شامل هرگونه علائم درد جدید یا تغییر در علائم است.

کنترل علائم بیماری و عوارض درمان

سردرد

تقریباً همه گهگاه دچار سردرد می‌شوند. این عارضه، زمانی اتفاق می‌افتد که ماهیچه‌ها، اعصاب و رگ‌های خونی سروگردن ملتهب شده و باعث درد می‌شود.
وقتی سرطان دارید، توجه به سردرد مهم است. آنها می‌توانند نشانه‌ای از خود سرطان یا یک عارضه جانبی درمان سرطان باشند. سردرد می‌تواند دردناک و مختل‌کننده زندگی باشد، بنابراین مهم است که در صورت وقوع با تیم مراقبت‌های درمانی خود صحبت کنید.

کنترل علائم بیماری و عوارض درمان

درد: علل و تشخیص

افراد مبتلا به سرطان معمولاً درد را تجربه می‌کنند. بااین‌حال، تا ۹۶درصد از دردهای سرطانی را می‌توان با موفقیت درمان کرد. درد درمان نشده می‌تواند جنبه‌های دیگر سرطان را وخیم‌تر کند. این موارد شامل:

خستگی، ضعف، تنگی نفس، حالت تهوع، یبوست، اختلالات خواب، افسردگی، اضطراب، سردرگمی ذهنی

کنترل علائم بیماری و عوارض درمان

تغییرات در طعم و مزه

برخی افراد در طول یا بعد از درمان سرطان دچار تغییرات چشایی می‌شوند. تغییرات طعم می‌تواند منجر به کاهش اشتها و کاهش وزن شود. این تغییرات می­‌تواند باعث بیزاری شدید از برخی غذاها شود. ازبین‌بردن چنین عوارض جانبی بخش مهمی از مراقبت و درمان سرطان است. دلایل مختلفی برای تغییرات چشایی مرتبط با سرطان و درمان آن وجود دارد. درک علت می‌تواند به شما و تیم مراقبت‌های سلامتی شما کمک کند تا این تغییرات بهبود یابد یا آنها را مدیریت کنید.

کنترل علائم بیماری و عوارض درمان

عوارض سیستم عصبی

عوارض جانبی سیستم عصبی ناشی از بیماری سرطان و درمان سرطان شایع است. ازبین‌بردن چنین عوارض جانبی بخش مهمی از مراقبت از سرطان است. این روند، مراقبت تسکینی یا مراقبت حمایتی نامیده می‌شود. با تیم مراقبت‌های سلامتی خود در مورد علائمی که تجربه می‌کنید، از جمله علائم جدید یا تغییر در علائم، صحبت کنید. علائم سیستم عصبی ممکن است منجر به تشخیص سرطان شود، بلافاصله پس از درمان ظاهر شوند یا چندین سال پس از درمان ظاهر شوند.

کنترل علائم بیماری و عوارض درمان

مشکلات لخته شدن

لخته خون، یک بیماری جدی است که نیاز به درمان فوری دارد. افراد مبتلا به سرطان و کسانی که تحت درمان سرطان قرار می‌گیرند، خطر لخته شدن خون در آنها افزایش می‌یابد. لخته شدن خون طبیعی که انعقاد نامیده می‌شود، فرآیند پیچیده ای است. این فرایند، شامل سلول‌های خونی تخصصی به نام پلاکت‌ها و پروتئین‌های مختلف در خون است که به آنها فاکتورهای لخته شدن یا انعقاد می‌گویند.

کنترل علائم بیماری و عوارض درمان

مشکلات خواب: بی‌خوابی

بی‌خوابی زمانی است که در به خواب‌رفتن یا در خواب‌ماندن شبانه مشکل دارید. خواب کافی برای سلامتی شما مهم است. مشکل خواب می‌­تواند بر زندگی روزمره شما تأثیر بگذارد. ممکن است احساس خستگی، تحریک‌پذیری، یا عدم تمرکز کنید. بی‌خوابی ممکن است ناشی از سرطان، عوارض جانبی درمان سرطان یا بیماری دیگری باشد. بی‌خوابی می­‌تواند مقابله با سرطان را برای شما سخت‌­تر کرده و باعث شود احساس انزوای بیشتری داشته باشید.

کنترل علائم بیماری و عوارض درمان

مشکلات جویدن

برخی از علائم درمان سرطان، خوردن برخی غذاها را دشوار می‌کند. این علائم، ممکن است شامل موارد زیر باشد:
درد در دهان
سفتی یا درد در عضلات فک
مشکلات دندان
با تیم درمانی خود برای مدیریت مشکل جویدن کار کنید.

کنترل علائم بیماری و عوارض درمان

ریزش مو

ریزش مو یکی از عوارض جانبی رایج، ناشی از درمان سرطان است. ریزش مو می‌تواند به‌عنوان یک عارضه جانبی شیمی‌درمانی، درمان هدفمند، پرتودرمانی یا پیوند سلول‌های بنیادی (مغز استخوان) رخ دهد. این درمان‌های سرطان می‌تواند به سلول‌هایی که به رشد مو کمک می‌کنند، آسیب برساند. این آسیب، می‌تواند موهای سرتاسر بدن از جمله سر، صورت، بازوها، پاها، زیر بغل و ناحیه شرمگاهی را تحت‌تأثیر قرار دهد. اصطلاح پزشکی ریزش مو، آلوپسی است.

کنترل علائم بیماری و عوارض درمان

یبوست

یبوست زمانی اتفاق می‌افتد که مدفوع کم، دردناک یا خشک شده و دفع آن دشوار است. یبوست زمانی شروع می‌شود که بدن آب بیشتری جذب می‌کند یا به غذا سیگنال می‌دهد که آهسته‌تر در روده‌ها حرکت کند. این یک علامت شایع اما قابل کنترل، در افراد مبتلا به سرطان است. درمان صحیح یبوست بسیار مهم است. بدون درمان، یبوست ممکن است به روده یا راست‌روده شما آسیب برساند. با تیم درمان خود در مورد بهترین راه برای مدیریت یبوست صحبت کنید.

کنترل علائم بیماری و عوارض درمان

مایع اطراف ریه‌ها

تجمع مایع در فضای بین ریه‌ها و دیواره قفسه سینه “پلورال افیوژن” نامیده می‌شود. این ناحیه از بدن فضای جنب نام دارد.
پلورال به معنای پرده‌ی جنب است. پرده جنب، ریه‌ها را احاطه کرده و داخل قفسه سینه را پوشانده است. وجود مقدار کمی مایع در این ناحیه طبیعی است. این مایع، در حین نفس‌کشیدن، به حرکت ریه‌ها در قفسه سینه کمک می‌کند.

کنترل علائم بیماری و عوارض درمان

سطوح بالای کلسیم

کلسیم یک ماده معدنی است که در اجزا مختلف بدن از جمله خون یافت می‌شود. زمانی که کلسیم خون بیش از حد معمول باشد، پزشکان آن را «هایپرکلسمی» می‌نامند. هایپرکلسمی یک وضعیت جدی است. تا ۳۰درصد از افراد مبتلا به سرطان، سطح کلسیم بالایی را به‌عنوان یک عارضه جانبی، تجربه می‌کنند.
سطح بالای کلسیم قابل‌درمان است و در صورت مشاهده علائم، باید با پزشک مشورت کنید.

کنترل علائم بیماری و عوارض درمان

مشکل در بلع یا دیسفاژی

مشکل در بلع، دیسفاژی نامیده می‌شود. این حالت، به معنای مشکل در عبور غذا یا مایعات از گلو است. برخی از افراد ممکن است در هنگام تلاش برای قورت‌دادن، دچار گیجی، سرفه یا خفگی شوند. برخی دیگر ممکن است احساس کنند غذا در گلویشان گیرکرده است. یکی از دلایل مشکلات بلع، سرطان به‌ویژه در دهان، گلو یا مری است. سرطان درحال‌رشد در این قسمت‌ها، ممکن است مسیر عبور غذا و مایعات را باریک کند.

کنترل علائم بیماری و عوارض درمان

بی‌اختیاری ادرار

برخی از درمان‌های سرطان و بیماری‌های سرطان می‌توانند کنترل مثانه را دشوار کنند. کنترل دشوار، به این معنی است که ممکن است گاهی اوقات ادرار نشت کند یا نتوانید زمان ادرار را کنترل کنید. اصطلاح پزشکی برای این مشکل بی‌اختیاری ادرار است. بی‌اختیاری ناشی از سرطان یا درمان سرطان می‌تواند برای مدت کوتاه یا طولانی ادامه داشته باشد و می‌تواند خفیف یا شدید باشد.

کنترل علائم بیماری و عوارض درمان

مشکلات عصبی یا نوروپاتی

اعصاب به شما کمک می‌کند بدن خود را حس کنید، احساس‌های مختلفی داشته باشید و بدن را حرکت دهید. سیستم عصبی شما دارای دو بخش است: سیستم عصبی مرکزی و سیستم عصبی محیطی. سیستم عصبی مرکزی از مغز و نخاع تشکیل شده است، (نخاع، طناب ضخیمی از اعصاب در داخل ستون فقرات شما است). سیستم عصبی محیطی از تمام اعصاب دیگر در بدن تشکیل شده است. آنها اطلاعات را بین مغز و بدن تبادل می‌کنند.

کنترل علائم بیماری و عوارض درمان

مشکلات پوستی

درمان سرطان می‌تواند پوست، مو و ناخن فرد را تحت‌تأثیر قرار دهد. اغلب، مشکلات پوستی ناشی از درمان سرطان شدید نیستند، اما می‌توانند ناراحت‌کننده و قابل‌توجه باشند. برخی از افراد ممکن است با تغییرات یا علائم قابل‌مشاهده ناشی از یک بیماری پوستی دست‌وپنجه نرم کنند. شرایط پوستی ممکن است با گذشت زمان بهتر شود، اما برخی از آنها ممکن است از بین نرود.

کنترل علائم بیماری و عوارض درمان

خستگی

سرطان و درمان سرطان ممکن است باعث خستگی شود. اصطلاح پزشکی برای این شرایط، “خستگی مرتبط با سرطان” است. این احساس خستگی جسمی، عاطفی و ذهنی است حتی اگر به‌اندازه کافی استراحت و خواب داشته باشید.
خستگی ناشی از سرطان، می‌تواند زندگی روزمره شما را تحت‌تأثیر قرار دهد و برخی از افراد ممکن است این نوع خستگی را برای ماه‌ها یا سال‌ها پس از اتمام درمان تجربه کنند.

اسکرول به بالا