آسیت یا مایع در شکم
زمان تقریبی مطالعه
۶ دقیقه
فهرست مطالب در این مقاله
آسیت یا مایع در شکم
آسیت، تجمع مایع در شکم است. صفاق، غشایی است که اندام‌های داخل شکم را احاطه کرده و مایع آسیتی را می‌سازد. این مایع در بدن طبیعی است، اما سرطان میتواند باعث شود که صفاق، این مایع را بیش‌ازحد تولید کند. این حالت “آسیت بدخیم” نامیده می‌شود و اغلب نشانه سرطان پیشرفته است.
چه چیزی باعث آسیت می‌شود؟
آسیت بدخیم ناشی از سرطانی است که به پوشش اندام‌های داخل شکم گسترش یافته است. همچنین ممکن است زمانی اتفاق بیفتد که سرطان به کبد گسترش یابد. اگر یکی از سرطان‌های زیر را داشته باشید، احتمال ابتلا به آسیت بیشتر است:
- سرطان پستان
- سرطان روده بزرگ
- سرطان‌های دستگاه گوارش، مانند سرطان معده و روده
- سرطان تخمدان یا سرطان لوله فالوپ
- سرطان پانکراس
- سرطان رحم
علائم آسیت چیست؟
آسیت اغلب باعث ناراحتی زیادی می‌شود. افراد مبتلا به آسیت ممکن است علائم زیر را داشته باشند:
- تورم شکم
- احساس سیری سریع هنگام غذاخوردن که به آن سیری زودرس می‌گویند
- احساس پری یا نفخ
- حس سنگینی
- سوءهاضمه که یک اصطلاح عمومی برای ناراحتی در بالای شکم است
- حالت تهوع یا استفراغ
- تغییر در ناف
- هموروئید که باعث تورم دردناک در نزدیکی مقعد می‌شود
- تورم مچ پا
اگر هر یک از علائم بالا را تجربه کردید به تیم درمان، اطلاع دهید. تسکین عوارض جانبی، بخش مهمی از مراقبت و درمان سرطان است. این نوع مراقبت را مراقبت تسکینی یا مراقبت حمایتی می‌نامند. مراقبت تسکینی برای تمامی افراد، با هر نوع یا مرحله‌ای از سرطان، کمک می‌کند تا احساس بهتری داشته باشند.
آسیت چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پزشک ممکن است از یک یا چند آزمایش، برای تعیین محل، تشخیص یا برنامه‌ریزی درمان آسیت استفاده کند:
- معاینه‌ی جسمی
- اشعه ایکس که تصویری از داخل بدن ارائه می‌دهد
- اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT یا CAT) که با استفاده از اشعه ایکس، تصویری سه‌بعدی از داخل بدن ایجاد می‌کند.
- پاراسنتز (Paracentesis) زمانی است که یک سوزن، مایع را از شکم برای آزمایش یا تسکین علائم خارج می‌کند.
آسیت چگونه مدیریت و درمان می‌شود؟
هدف از درمان، تسکین علائم ناراحت‌کننده است. اگر آسیت، باعث ناراحتی نمی‌شود، ممکن است نیازی به درمان نداشته باشید. درمان آسیت ممکن است عوارض جانبی ناخوشایندی داشته باشد. قبل از تصمیم‌گیری در مورد برنامه درمانی، در مورد مزایا و خطرات هر روش درمان، با پزشک صحبت کنید. گزینه‌های درمانی برای آسیت عبارت‌اند از:
تغییر در نحوه غذاخوردن برای ناراحتی خفیف، خوردن نمک کمتر و نوشیدن آب یا مایعات دیگر، ممکن است کمک کند. نمک به بدن در حفظ آب، کمک می‌کند. ایجاد تغییر در رژیم غذایی میتواند برای بسیاری از افراد چالش‌برانگیز باشد. در مورد نحوه ایجاد این تغییرات با تیم درمان صحبت کنید.
دیورتیک‌ها (Diuretics) به هر ماده‌ای که باعث دفع بیشتر ادرار شود، دیورتیک گفته می‌شود. این ماده، میتواند به کاهش میزان مایع انباشته شده در شکم کمک کند. دیورتیک‌ها را می‌توان به‌عنوان دارو تجویز کرد. اکثر افراد هنگام مصرف ماده دیورتیک، عوارض جانبی تجربه نمی‌کنند، اما ممکن است باعث از دست دادن خواب، مشکلات پوستی، خستگی و فشارخون پایین در فرد شود.
پاراسنتز. پاراسنتز، روشی برای تخلیه مایعات داخل شکم است. از این روش برای تشخیص علت آسیت (به بالا مراجعه کنید)، و همچنین برای درمان آن، استفاده می‌شود. پزشک سوزنی متصل به لوله را در شکم قرار می‌دهد. مایع از طریق سوزن، به لوله تخلیه می‌شود. تجمع مایع پس از عمل پاراسنتز، اغلب بازمی‌گردد. ممکن است تیم درمان، تصمیم به انجام روش پاراسنتز دیگری بگیرند یا از کاتتر استفاده کنند.
کاتتر. می‌توان از کاتتر برای تخلیه مایع استفاده کرد. کاتتر یک لوله پلاستیکی نازک است که در محل تجمع مایع قرار می‌گیرد. در خانه، شما یا یکی از اعضای خانواده‌تان، طبق دستور تیم درمان، از کاتتر استفاده می‌کنید تا به طور منظم مایع را در بطری تخلیه کنید. گاهی اوقات، ممکن است توصیه شود که یک کاتتر در داخل بدن برای تغییر مسیر یا هدایت مایعات از شکم به قسمت دیگری از بدن، قرار داده شود. به این نوع کاتتر، شنت یا شانت صفاقی وریدی می‌گویند.
درمان سرطان. جراحی یا شیمی‌درمانی که برای درمان سرطان استفاده می‌شود، گاهی اوقات میتواند علائم آسیت را تسکین دهد. این تسکین، به این دلیل است که سلول‌های سرطانی تولید مایعات اضافی را، متوقف می‌کنند.
مدیریت ناراحتی. گاهی اوقات، مشکلات ناشی از آسیت، حتی با درمان، باز میگردند. تیم درمانی میتواند با درمان مشکلاتی مانند تورم در پاها، یبوست، حالت تهوع و مشکلات تنفسی، به مدیریت ناراحتی شما کمک کند.
سؤالاتی که می‌توانید از تیم درمان بپرسید
این سؤالات را در مورد آسیت از تیم درمانی خود بپرسید:
- آیا آسیت یک عارضه جانبی شایع، ناشی از نوع سرطانی است که من دارم؟
- علائم و نشانه‌های آسیت که باید مراقب آنها باشم را توضیح دهید؟
- آیا برای تشخیص آسیت به آزمایشاتی نیاز دارم؟
- چه گزینه‌های درمانی برای علائم آسیتی من وجود دارد؟ کدام درمان را توصیه می‌کنید؟
- چه چیزی باعث آسیت می‌شود؟
- در مورد هرگونه ناراحتی یا سایر عوارض جانبی که تجربه می‌کنم باید با چه کسی صحبت کنم؟
- چگونه می‌توانم در ساعات اداری با آنها در تماس باشم؟ در ساعات غیراداری چطور؟
تغییر طعم و بو
بسیاری از افراد مبتلا به سرطان در طول یا بعد از درمان دچار تغییراتی در طعم و بو می‌شوند. این تغییرات میتواند منجر به بیزاری از غذا شود. بیزاری از غذا، بیزاری شدید از برخی غذاهاست که باعث می‌شود از آنها اجتناب کنید. تغییرات طعم و بو میتواند خوردن را سخت‌تر کند و منجر به کاهش وزن بدون تلاش شود. نخوردن و نیاشامیدن کافی میتواند درمان و بهبودی بدن شما را از سرطان دشوارتر کند.
نشانه‌های استرس روانی
استرس روانی نحوه واکنش بدن و مغز به هر نیاز یا خواسته‌ای است که به‌عنوان یک چالش یا مانع دیده می‌شود. استرس روانی لزوماً منفی نیست. برخی افراد استرس کوتاه‌مدت را انگیزه‌بخش می‌دانند، مانند امتحان یا مصاحبه شغلی. بااین‌حال، استرس زیاد گاهی اوقات میتواند باعث علائم فیزیکی و مشکلات سلامتی شود، به‌خصوص اگر استرس خود را به‌خوبی مدیریت نکنید.
مهارت‌های مقابله با افسردگی
حتی با درمان‌هایی مانند داروهای ضدافسردگی یا روان‌درمانی، داشتن استراتژی‌های اضافی برای مقابله با افسردگی مفید است. مکانیسم‌های خودتنظیمی و مقابله‌ای نقش اساسی در درمان دارند. آنها می‌توانند تسکین دهند و اثربخشی سایر مداخلات را افزایش دهند. این مقاله ۲۲ مهارت مقابله با افسردگی شامل راهبردهای درمانی، فیزیکی، عاطفی و اجتماعی را ارائه می‌دهد.