سرطان دهانه رحم: عوامل خطر

عفونت ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)

عفونت با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) مهم‌ترین عامل خطر برای سرطان دهانه رحم است. HPV گروهی از بیش از ۱۵۰ ویروس مرتبط است. برخی از آنها باعث نوعی رشد به نام پاپیلوم می‌شوند که بیشتر به عنوان زگیل شناخته می‌شوند.

• ویروس HPV می‌تواند سلول‌های سطح پوست و سلول‌های پوشاننده‌ی دستگاه تناسلی، مقعد، دهان و گلو را آلوده کند، اما نمی‌تواند خون یا اندام‌های داخلی مانند قلب یا ریه‌ها را آلوده کند.
• ویروس HPV می‌تواند از طریق تماس پوست به پوست از فردی به فرد دیگر منتقل شود. یکی از راه‌های انتقال HPV از طریق فعالیت جنسی، از جمله رابطه جنسی واژینال، مقعدی و حتی دهانی است.
• انواع مختلف HPV باعث ایجاد زگیل در قسمت‌های مختلف بدن می‌شوند. برخی باعث ایجاد زگیل‌های معمولی روی دست‌ها و پاها می‌شوند؛ برخی دیگر تمایل دارند زگیل‌هایی روی لب‌ها یا زبان ایجاد کنند.

انواع خاصی از HPV ممکن است باعث ایجاد زگیل در اطراف یا روی اندام‌های تناسلی زن و مرد و در ناحیه مقعد شوند. به این نوع HPV، انواع کم‌خطر HPV گفته می‌شود؛ زیرا به ندرت با سرطان مرتبط هستند.

انواع دیگر HPV به عنوان انواع پرخطر شناخته می‌شوند ، زیرا ارتباط قوی با سرطان‌ها دارند، از جمله سرطان دهانه رحم، فرج و واژن در زنان، سرطان آلت تناسلی در مردان و سرطان‌های مقعد، دهان و گلو در مردان و زنان.

عفونت با HPV شایع است و در بیشتر افراد بدن می‌تواند عفونت را به خودی خود از بین ببرد. با این حال، گاهی اوقات عفونت از بین نمی‌رود و مزمن می‌شود. عفونت مزمن، به ویژه هنگامی که توسط انواع خاصی از HPV پرخطر ایجاد می‌شود، در نهایت می‌تواند باعث سرطان‌های خاصی مانند سرطان دهانه رحم شود.

اگرچه در حال حاضر درمانی برای عفونت HPV وجود ندارد، اما راه‌هایی برای درمان زگیل‌ها و رشد غیرطبیعی سلول‌ها که HPV ایجاد می‌کند، وجود دارد. همچنین، واکسن‌های HPV برای کمک به جلوگیری از عفونت توسط انواع خاصی از HPV و برخی از سرطان‌های مرتبط با آن انواع در دسترس هستند.

برای اطلاعات بیشتر در این زمینه، به مقاله HPV مراجعه کنید.

سابقه جنسی

عوامل متعددی مرتبط با سابقه جنسی شما می‌توانند خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم را افزایش دهند. این خطر به‌احتمال زیاد تحت تأثیر افزایش احتمال قرار گرفتن در معرض HPV است.

• شروع فعالیت جنسی در سنین پایین (به‌خصوص کمتر از ۱۸ سال)
• داشتن شرکای جنسی زیاد
• داشتن یک شریک جنسی که پرخطر محسوب می‌شود (کسی که به عفونت HPV مبتلا است یا شرکای جنسی زیادی دارد)

سیگار کشیدن

وقتی کسی سیگار می‌کشد، خود و اطرافیانش در معرض بسیاری از مواد شیمیایی سرطان‌زا قرار می‌گیرند که بر اندام‌های دیگری غیر از ریه‌ها تأثیر می‌گذارند. این مواد مضر از طریق ریه‌ها جذب شده و از طریق جریان خون به سراسر بدن منتقل می‌شوند.

زنانی که سیگار می‌کشند، تقریباً دوبرابر بیشتر از زنانی که سیگار نمی‌کشند، به سرطان دهانه رحم مبتلا می‌شوند. فرآورده‌های جانبی تنباکو در مخاط دهانه رحم زنان سیگاری یافت شده است. محققان معتقدند که این مواد به DNA سلول‌های دهانه رحم آسیب می‌رسانند و ممکن است در ایجاد سرطان دهانه رحم نقش داشته باشند. سیگار کشیدن همچنین باعث می‌شود سیستم ایمنی بدن در مبارزه با عفونت‌های HPV کمتر مؤثر باشد.

داشتن سیستم ایمنی ضعیف

ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV)، ویروسی که باعث ایدز می‌شود، سیستم ایمنی را تضعیف می‌کند و افراد را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به عفونت‌های HPV قرار می‌دهد.

سیستم ایمنی بدن در از بین بردن سلول‌های سرطانی و کاهش رشد و گسترش آنها نقش مهمی دارد. در زنان مبتلا به HIV، یک پیش‌سرطان دهانه رحم ممکن است سریع‌تر از حالت عادی به سرطان تهاجمی تبدیل شود.

گروه دیگری از زنان در معرض خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم، کسانی هستند که برای سرکوب پاسخ ایمنی خود دارو مصرف می‌کنند، مانند افرادی که به دلیل بیماری خودایمنی (که در آن سیستم ایمنی بافت‌های بدن را به عنوان عامل خارجی می‌بیند و به آنها حمله می‌کند، مانند یک میکروب) تحت درمان هستند یا کسانی که پیوند عضو انجام داده‌اند.

عفونت کلامیدیا

کلامیدیا نوعی باکتری نسبتاً شایع است که می‌تواند سیستم تولید مثل را آلوده کند. این باکتری از طریق تماس جنسی منتقل می‌شود. زنانی که به کلامیدیا آلوده هستند اغلب هیچ علامتی ندارند و ممکن است اصلاً از ابتلای خود مطلع نباشند، مگر اینکه در طول معاینه لگن آزمایش شوند. عفونت کلامیدیا می‌تواند باعث التهاب لگن شود و منجر به ناباروری شود.

برخی مطالعات، خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم را در زنانی که آزمایش خون و مخاط دهانه رحم آنها شواهدی از عفونت کلامیدیا در گذشته یا حال را نشان داده است، بیشتر نشان داده‌اند. برخی مطالعات نشان می‌دهند که باکتری کلامیدیا ممکن است به رشد و بقای HPV در دهانه رحم کمک کند که این امر می‌تواند خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم را افزایش دهد.

استفاده طولانی‌مدت از قرص‌های ضدبارداری خوراکی (قرص‌های ضدبارداری)

شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد مصرف طولانی‌مدت قرص‌های ضدبارداری خوراکی (OC) خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم را افزایش می‌دهد. تحقیقات نشان می‌دهد که خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم با طولانی‌تر شدن مدت مصرف قرص‌های ضدبارداری افزایش می‌یابد، اما پس از قطع مصرف قرص‌های ضدبارداری، این خطر دوباره کاهش می‌یابد و سال‌ها پس از قطع مصرف به حالت عادی برمی‌گردد.

یک زن و پزشکش باید در مورد اینکه آیا مزایای استفاده از قرص‌های ضدبارداری بر خطرات احتمالی آن غلبه دارد یا خیر، بحث کنند.

داشتن چندین بارداری کامل

زنانی که ۳ یا بیشتر بارداری کامل داشته‌اند، خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم در آنها افزایش می‌یابد. تصور می‌شود که این احتمالاً به دلیل افزایش مواجهه با عفونت HPV از طریق فعالیت جنسی است. همچنین، مطالعات به تغییرات هورمونی در دوران بارداری اشاره کرده‌اند که احتمالاً زنان را مستعد ابتلا به عفونت HPV یا رشد سرطان می‌کند. تصور دیگر این است که زنان باردار ممکن است سیستم ایمنی ضعیف‌تری داشته باشند که باعث عفونت HPV و رشد سرطان می‌شود.

سن پایین در اولین بارداری کامل

زنانی که در اولین بارداری کامل خود کمتر از ۲۰ سال سن داشته‌اند، نسبت به زنانی که تا ۲۵ سالگی یا بیشتر برای بارداری صبر کرده‌اند، بیشتر در معرض ابتلا به سرطان دهانه رحم در سنین بالاتر هستند.

وضعیت اقتصادی

بسیاری از زنان کم‌درآمد به خدمات مراقبت‌های بهداشتی کافی، از جمله غربالگری سرطان دهانه رحم با آزمایش پاپ‌اسمیر و آزمایش HPV، دسترسی آسان ندارند. این بدان معناست که ممکن است برای پیش‌سرطان‌های دهانه رحم غربالگری یا درمان نشوند.

رژیم غذایی کم میوه و سبزی‌ها

زنانی که رژیم غذایی آنها شامل میوه و سبزی‌های کافی نیست، ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان دهانه رحم باشند.