تغییرات طعم و مزه
زمان تقریبی مطالعه
۷ دقیقه
فهرست مطالب در این مقاله
تغییرات طعم و مزه
برخی افراد در طول یا بعد از درمان سرطان دچار تغییرات چشایی می‌شوند. در اینجا برخی از تغییرات رایج طعم وجود دارد:
- طعم غذاها ممکن است متفاوت از قبل باشد، به‌خصوص غذاهای تلخ، شیرین و/یا شور.
- برخی از غذاها ممکن است طعم ملایمی داشته باشند.
- تمام غذاها ممکن است طعم یکسانی داشته باشد.
- ممکن است طعم فلزی یا شیمیایی در دهان خود داشته باشید، به‌خصوص پس از خوردن گوشت یا سایر غذاهای پر پروتئین.
تغییرات طعم می‌تواند منجر به کاهش اشتها و کاهش وزن شود. این تغییرات می‌تواند باعث بیزاری شدید از برخی غذاها شود. اگر تغییراتی در طعم و مزه دارید به تیم مراقبت‌های سلامتی خود اطلاع دهید، به‌خصوص اگر این تغییرات بر توانایی شما در خوردن تأثیر بگذارد. ازبین‌بردن چنین عوارض جانبی بخش مهمی از مراقبت و درمان سرطان است. این روند، مراقبت تسکینی یا مراقبت حمایتی نامیده می‌شود.
چه چیزی باعث تغییر طعم در طول درمان سرطان می‌شود؟
دلایل مختلفی برای تغییرات چشایی مرتبط با سرطان و درمان آن وجود دارد. درک علت می‌تواند به شما و تیم مراقبت‌های سلامتی شما کمک کند تا این تغییرات بهبود یابد یا آنها را مدیریت کنید.
- داروهایی برای درمان سرطان. تغییرات چشایی یکی از عوارض جانبی رایج شیمی‌درمانی است. حدود نیمی از افرادی که شیمی‌درمانی می‌شوند، تغییرات چشایی دارند. این عارضه، معمولاً ۳ تا ۴ هفته پس از پایان درمان متوقف می‌شود.
انواع شیمی‌درمانی‌های زیر معمولاً برای ایجاد تغییرات چشایی شناخته شده است:
- سیس پلاتین (پلاتینول)
- سیکلوفسفامید (سیتوکسان)
- دوکسوروبیسین (آدریامایسین)
- فلوئورواوراسیل (۵-FU، افودکس)
- پاکلیتاکسل (تاکسول، آبراگزان)
- وینکریستین (وینکسار)
- ایمونوتراپی که درمان بیولوژیکی نیز نامیده می‌شود، می‌تواند باعث تغییرات چشایی شود. (از جمله اینترلوکین ۲ (IL-2، Aldesleukin ، Proleukin)
- سایر داروها. داروهایی که برای درمان عوارض جانبی استفاده می‌شوند می‌توانند باعث تغییرات چشایی شوند، از جمله:
- برخی از مواد افیونی که برای تسکین درد استفاده می‌شوند، مانند مورفین
- آنتیبیوتیک‌هایی که برای درمان عفونت‌ها استفاده می‌شود
- پرتودرمانی. پرتودرمانی گردن یا سر می‌تواند به جوانه‌های چشایی و غدد بزاقی آسیب برساند و باعث تغییرات چشایی شود. همچنین ممکن است باعث تغییر در حس بویایی شود. تغییر در حس بویایی ممکن است بر طعم غذاها تأثیر بگذارد.
تغییرات چشایی ناشی از پرتودرمانی معمولاً ۳ هفته تا ۲ ماه پس از پایان درمان شروع به بهبود می‌کند. بهبودی تغییرات طعم ایجادشده، حدود یک سال ممکن است به طول انجامد. اگر غدد بزاقی آسیب ببینند، حس چشایی ممکن است به طور کامل به حالت قبل از درمان بر نگردد.
- علل دیگر. سایر دلایل تغییر طعم می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- جراحی بینی، گلو یا دهان
- خشکی دهان
- آسیب به اعصاب درگیر در چشایی
- زخم‌های دهان
- مشکلات دندانی یا لثه
- تهوع و استفراغ
- کم‌آبی بدن
- آلرژی
- رفلاکس معده
چگونه می‌توان مشکلات چشایی را درمان کرد؟
اغلب، هیچ درمان خاصی برای مشکلات چشایی وجود ندارد. گاهی اوقات درمان علت تغییرات طعم می‌تواند کمک کننده باشد. به‌عنوان مثال، درمان عللی مانند عفونت‌های دهان، خشکی دهان، یا مشکلات دندانی یا لثه می‌تواند تغییرات چشایی را بهبود بخشد.
تغییرات مزه می‌تواند خوردن غذاهای سالم و حفظ وزن را برای برخی افراد سخت کند. اگر این موضوع برای شما صادق است، با پزشک یا متخصص تغذیه صحبت کنید.
برای مقابله با تغییرات طعم، نکات زیر را در نظر بگیرید:
- غذاهایی را انتخاب کنید که بو و طعم خوبی داشته باشند، حتی اگر غذا آشنا نباشد.
- اگر به بوها حساس هستید، از شر بوی آشپزی خلاص شوید. غذا را روی کباب پز در فضای باز بپزید یا غذاهای از قبل پخته شده بخرید. غذاهای سرد یا با دمای اتاق، بوی کمتری دارند.
- غذاهای سرد یا منجمد بخورید که ممکن است طعم بهتری نسبت به غذاهای گرم داشته باشند. بااین‌حال، اگر تحت شیمی‌درمانی با اگزالیپلاتین (الوکساتین) هستید، از مصرف غذاهای سرد خودداری کنید. این دارو می‌تواند شما را به سرما حساس کند.
- برای کاهش طعم فلزی از ظروف پلاستیکی و ظروف شیشه‌ای استفاده کنید.
- آدامس‌های بدون قند یا آب نبات‌های سفت با طعم‌هایی مانند نعناع، لیمو یا پرتقال را امتحان کنید. این طعم‌ها می‌توانند به پوشاندن طعم تلخ یا فلزی در دهان کمک کنند.
- اگر گوشت قرمز طعم خوبی ندارد از مصرف آن خودداری کنید. سایر منابع پروتئینی مانند مرغ، تخم‌مرغ، ماهی، کره بادام‌زمینی، لوبیا یا محصولات لبنی را امتحان کنید.
- گوشت‌ها را در آب‌میوه‌ها، سس‌های سالاد یا سایر سس‌ها قرار دهید.
- غذاها را با گیاهان، ادویه‌جات، ترشیجات، شکر، لیمو یا سس مزه‌دار کنید.
- ۱ تا ۲ ساعت قبل و تا ۳ ساعت بعد از شیمی‌درمانی از خوردن غذا خودداری کنید. این به جلوگیری از بیزاری از غذا، ناشی از تهوع و استفراغ، کمک می‌کند.
- قبل از غذا دهان خود را با محلول نمک و جوش‌شیرین بشویید. ½ قاشق چای‌خوری نمک و ½ قاشق چای‌خوری جوش‌شیرین را در ۱ فنجان آب گرم مخلوط کنید. ممکن است به توقف طعم بد در دهان کمک کند.
- با مسواک‌زدن مکرر و نخ دندان کشیدن روزانه، دهان خود را تمیز و سالم نگه دارید.
- به مصرف مکمل‌های سولفات روی فکر کنید که ممکن است طعم را برای برخی افراد بهبود بخشد. قبل از مصرف هرگونه مکمل غذایی، به‌ویژه در طول درمان فعال سرطان، با پزشک خود صحبت کنید.
- از تیم سرطان خود در مورد داروهایی مانند مارینول (دلتا-۹- تتراهیدروکانابینول (THC)) و مژسترول‌استات سؤال کنید، زیرا ممکن است به بهبود طعم کمک کند.
منابع مرتبط
- بهداشت دهان و دندان
- تغییرات کوچک برای کمک به طعم بهتر غذا در هنگام ابتلا به سرطان
- چگونه در هنگام ابتلا به سرطان، اضطراب غذایی را مدیریت کنیم؟
مدارا با ابهام
بسیاری از افراد مبتلا به سرطان، ممکن است در مورد آینده، احساس عدم اطمینان داشته باشند. پس از تشخیص سرطان، ممکن است احساس کنید که امنیت زندگی شما کمتر از گذشته است. هنگامی که چنین احساسی دارید، درخواست حمایت بسیار مهم است. بیماران تازه تشخیص‌داده‌شده و همچنین بهبودیافتگان نگرانی‌های مشترکی دارند. با تیم مراقبت‌های سلامتی خود در مورد منابع موجود حمایتی در این شرایط، صحبت کنید.
خودانگاره و سرطان
خودانگاره بدان معنا است که شما در مورد خود چگونه فکر می‌کنید یا خود را چگونه می‌بینید. تغییرات فیزیکی و عاطفی ناشی از سرطان، می‌تواند خودانگاره شما را، تغییر دهد. خودانگاره، ممکن است ارتباط نزدیکی با تصویر بدنی شما داشته باشد. این ارتباط بدین معناست که بدن خود را چگونه می‌بینید و نسبت به آن، چه احساسی دارید. برخی تغییرات در احساس شما نسبت به خودانگاره‌تان، ممکن است مثبت و برخی دیگر، ممکن است احساساتی منفی باشند.