سرطان روده بزرگ: تشخیص

آزمایش‌های زیادی برای تشخیص سرطان روده بزرگ استفاده می‌شود. تمام تست‌هایی که در ادامه توضیح داده شده، برای هر فرد استفاده نمی‌شود. پزشک شما ممکن است عوامل زیر را هنگام انتخاب یک آزمایش تشخیصی در نظر بگیرد:

• نوع سرطان مشکوک
• علائم و نشانه‌های شما
• سن و سلامت عمومی شما
• سابقه پزشکی و خانوادگی شما
• نتایج آزمایش‌های پزشکی قبلی

علاوه‌بر معاینه فیزیکی، آزمایش‌های زیر ممکن است برای تشخیص سرطان روده بزرگ مورداستفاده قرار گیرد.

• کولونوسکوپی. همانطور که در غربالگری توضیح داده شد، کولونوسکوپی به پزشک این امکان را می‌دهد تا درحالی‌که بیمار تحت آرام‌بخش است، کل رکتوم و کولون را ببیند. اگر سرطان روده بزرگ پیدا شود، تشخیص کامل که محل و گسترش سرطان را به‌طور دقیق توصیف می‌کند، ممکن است تا زمانی که تومور با جراحی برداشته نشده، امکان‌پذیر نباشد.
• بیوپسی. بیوپسی برداشتن مقدار کمی از بافت برای بررسی زیر میکروسکوپ است. آزمایش‌های دیگر می‌توانند نشان دهند که سرطان وجود دارد، اما فقط بیوپسی می‌تواند تشخیص قطعی سرطان روده بزرگ را امکان‌پذیر کند. سپس یک آسیب‌شناس نمونه(ها) را تجزیه و تحلیل می‌کند. پاتولوژیست(آسیب‌شناس) پزشکی است که در تفسیر تست‌های آزمایشگاهی و ارزیابی سلول‌ها، بافت‌ها و اندام‌ها برای تشخیص بیماری تخصص دارد. بیوپسی ممکن است در طول کولونوسکوپی انجام شود، یا ممکن است بر روی هر بافتی که در طی جراحی برداشته شده انجام شود. گاهی اوقات، سی‌تی‌اسکن یا سونوگرافی (به زیر مراجعه کنید) برای کمک به انجام بیوپسی سوزنی استفاده می‌شود. بیوپسی سوزنی بافت را از طریق پوست با سوزنی که به داخل تومور هدایت می‌شود، برمی‌دارد.
• آزمایش بیومارکر تومور. پزشک ممکن است آزمایش‌هایی را بر روی نمونه تومور برای شناسایی ژن‌ها، پروتئین‌ها و سایر عوامل منحصربه‌فرد تومور توصیه کند. این آزمایش، ممکن است آزمایش مولکولی تومور نیز نامیده شود. نتایج این آزمایش‌ها ممکن است به تعیین وضعیت شما در انتخاب گزینه‌های درمانی کمک کند.

همه سرطان‌های روده بزرگ باید برای مشکلات پروتئین های ترمیم ناهماهنگی که نقص ترمیم عدم تطابق (dMMR) نامیده می‌شود، آزمایش شوند. ۲ دلیل برای این آزمایش وجود دارد. اول، این روشی برای جستجوی سندرم لینچ است (به عوامل خطر و پیشگیری مراجعه کنید). دوم، از نتایج برای یافتن اینکه آیا ایمونوتراپی باید در بیماران مبتلا به بیماری متاستاتیک در نظر گرفته شود یا خیر، استفاده خواهد شد. این آزمایش می‌تواند با استفاده از رنگ‌آمیزی ویژه بافت گرفته‌شده از بیوپسی یا جراحی یا با انجام آنالیزهایی که به دنبال تغییراتی به نام ناپایداری ریزماهواره (MSI) هستند، انجام شود.

اگر سرطان روده بزرگ متاستاتیک یا عودکننده دارید، در صورت وجود، نمونه‌ای از بافت از ناحیه گسترش یا عود، برای آزمایش ترجیح داده می‌شود.

• آزمایشات خون. از آنجایی که سرطان روده بزرگ اغلب به روده بزرگ یا رکتوم خونریزی می‌کند، افراد مبتلا به این بیماری ممکن است دچار کم‌خونی شوند. آزمایش تعداد گلبول‌های قرمز در خون، که بخشی از شمارش کامل خون (CBC) است، می‌تواند نشان دهد که ممکن است خونریزی رخ دهد.

آزمایش خون دیگری، سطوح پروتئینی به نام آنتی‌ژن کارسینومبریونیک (CEA) را تشخیص می‌دهد. سطوح بالای CEA ممکن است نشان دهنده گسترش سرطان به سایر قسمت‌های بدن باشد. CEA یک آزمایش کامل برای سرطان روده بزرگ نیست زیرا سطح آن فقط برای حدود ۶۰درصد از افراد مبتلا به سرطان روده بزرگ که از روده بزرگ به سایر اندام‌ها گسترش یافته، بالا است. علاوه‌بر این، سایر شرایط پزشکی می‌تواند باعث افزایش CEA شود. آزمایش CEA اغلب برای نظارت بر سرطان روده بزرگ برای افرادی که در حال حاضر تحت درمان هستند، استفاده می‌شود. به‌عنوان یک تست غربالگری مفید نیست. درباره تومور مارکرهای سرطان بیشتر بدانید.

• توموگرافی کامپیوتری (CT یا CAT) اسکن. سی‌تی‌اسکن با استفاده از اشعه ایکس از زوایای مختلف از داخل بدن عکس می‌گیرد. یک کامپیوتر این تصاویر را در یک تصویر سه‌بعدی با جزئیات ترکیب می‌کند که هرگونه ناهنجاری یا تومور را نشان می‌دهد. برای اندازه‌گیری اندازه تومور می‌توان از سی‌تی اسکن استفاده کرد. گاهی اوقات رنگ خاصی به نام ماده کنتراست قبل از اسکن داده می‌شود تا جزئیات بهتری بر روی تصویر ارائه شود. این رنگ را می‌توان در رگ بیمار تزریق کرد یا به صورت قرص یا مایع برای بلع دادن به او داد. در فرد مبتلا به سرطان روده بزرگ، سی‌تی اسکن می‌تواند گسترش سرطان به ریه‌ها، کبد و سایر اندام‌ها را بررسی کند. این اسکن، اغلب، قبل از جراحی انجام می‌شود (به انواع درمان مراجعه کنید).
• تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI). از میدان‌های مغناطیسی و نه اشعه ایکس برای تولید تصاویر دقیق از بدن استفاده می‌کند. از MRI می‌توان برای اندازه‌گیری اندازه تومور استفاده کرد. یک رنگ مخصوص به نام ماده کنتراست قبل از اسکن داده می‌شود تا تصویر واضح‌تری ایجاد شود. این رنگ را می‌توان در رگ بیمار تزریق کرد یا به‌صورت قرص یا مایع برای بلع دادن به او داد. MRI بهترین آزمایش تصویربرداری برای یافتن محل رشد سرطان روده بزرگ است.
• سونوگرافی. سونوگرافی از امواج صوتی برای ایجاد تصویری از اندام‌های داخلی استفاده می‌کند تا بفهمد سرطان گسترش‌یافته است یا خیر. سونوگرافی اندورکتال معمولاً برای کشف عمق رشد سرطان رکتوم استفاده می‌شود و می‌توان از آن برای کمک به برنامه‌ریزی درمان استفاده کرد. بااین‌حال، این آزمایش نمی‌تواند سرطانی را که به غدد لنفاوی مجاور یا فراتر از لگن گسترش‌یافته، تشخیص دهد. همچنین می‌توان از سونوگرافی برای مشاهده کبد استفاده کرد، اگرچه سی‌تی‌اسکن یا MRI (به بالا مراجعه کنید) برای یافتن تومورها در کبد بهتر است.
• اشعه ایکس قفسه سینه. اشعه ایکس راهی برای ایجاد تصویری از ساختارهای داخل بدن با استفاده از مقدار کمی تابش است. عکس‌برداری با اشعه ایکس از قفسه سینه می‌تواند به پزشکان کمک کند تا بفهمند سرطان به ریه‌ها گسترش‌یافته است یا خیر.
• توموگرافی گسیل پوزیترون (PET) یا اسکن PET-CT. اسکن PET معمولاً با یک سی‌تی اسکن (به بالا مراجعه کنید) ترکیب می‌شود که اسکن PET-CT نامیده می‌شود. بااین‌حال، ممکن است بشنوید که پزشک شما به این روش فقط به‌عنوان اسکن PET اشاره می‌کند. اسکن PET راهی برای ایجاد تصاویری از اندام‌ها و بافت‌های داخل بدن است. مقدار کمی از ماده قندی رادیواکتیو به بدن بیمار تزریق می‌شود. این ماده قندی توسط سلول‌هایی جذب می‌شود که بیشترین انرژی را مصرف می‌کنند. از آنجایی که سرطان تمایل به استفاده فعال از انرژی دارد، ماده رادیواکتیو بیشتری را جذب می‌کند. بااین‌حال، میزان تشعشعات موجود در این ماده بسیار کمتر از آن است که مضر باشد. سپس یک اسکنر این ماده را شناسایی می‌کند تا تصاویری از داخل بدن تولید کند. اسکن PET به‌طور منظم برای همه افراد مبتلا به سرطان روده بزرگ استفاده نمی‌شود، اما شرایط خاصی وجود دارد که پزشک شما ممکن است آن را توصیه کند.‌

پس از انجام آزمایش‌های تشخیصی، پزشک نتایج را با شما بررسی خواهد کرد. اگر تشخیص سرطان باشد، این نتایج همچنین به پزشک در توصیف سرطان کمک می‌کند.