مایع اطراف ریه‌ها یا پلورال افیوژن بدخیم (Malignant Pleural Effusion)
زمان تقریبی مطالعه
۷ دقیقه
فهرست مطالب در این مقاله
مایع اطراف ریه‌ها یا پلورال افیوژن بدخیم (Malignant Pleural Effusion)
تجمع مایع در فضای بین ریه‌ها و دیواره قفسه سینه “پلورال افیوژن” نامیده می‌شود. این ناحیه از بدن فضای جنب نام دارد.
پلورال به معنای پرده‌ی جنب است. پرده جنب، ریه‌ها را احاطه کرده و داخل قفسه سینه را پوشانده است. وجود مقدار کمی مایع در این ناحیه طبیعی است. این مایع، در حین نفس‌کشیدن، به حرکت ریه‌ها در قفسه سینه کمک می‌کند. اما سرطان و سایر شرایط می‌توانند باعث تجمع مایعات شوند. پلورال افیوژن می‌تواند جدی و برای زندگی بالقوه تهدیدکننده باشد، اما قابل‌درمان است.
اگر سرطان در فضای جنب رشد کند، باعث “پلورال افیوژن بدخیم” می‌شود. این وضعیت، نشانه گسترش یا متاستاز سرطان به سایر نواحی بدن است.
علائم پلورال افیوژن چیست؟
پلورال افیوژن، می‌تواند عوارض جانبی ناراحت‌کننده‌ای ایجاد کند. ممکن است علائم زیر را تجربه کنید:
- تنگی نفس
- سرفه خشک
- درد
- احساس سنگینی یا سفتی قفسه سینه
- ناتوانی در صاف درازکشیدن
- ناتوانی در ورزش‌کردن
- احساس ناخوشی
اگر هر یک از علائم بالا را تجربه کردید، به تیم مراقبت‌های درمانی خود اطلاع دهید. تسکین عوارض جانبی، بخش مهمی از مراقبت و درمان سرطان است. این روند، مراقبت تسکینی یا مراقبت حمایتی نامیده می‌شود. این می‌تواند به افراد مبتلا به هر مرحله از سرطان کمک کند تا احساس بهتری داشته باشند.
چه چیزی باعث پلورال افیوژن می‌شود؟
چندین علت مختلف برای پلورال افیوژن وجود دارد. برای افراد مبتلا به سرطان، پلورال افیوژن اغلب بدخیم است (به بالا مراجعه کنید). این بدان معنی است که سلول‌های سرطانی در فضای جنب وجود دارد که باعث ایجاد مایع می‌شود. گاهی اوقات، پلورال افیوژن می‌تواند در نتیجه التهاب، انسداد ریه، تروما (سانحه)، یا بیماری دیگری که ممکن است به دلیل سرطان نباشد، رخ دهد.
انواع خاصی از سرطان. برخی از انواع سرطان با احتمال بیشتری، باعث پلورال افیوژن می‌شوند. به‌عنوان مثال، حدود ۴۰درصد از افراد مبتلا به سرطان ریه، در طول دوره سرطان، دچار پلورال افیوژن می‌شوند. این سرطان‌ها عبارتند از:
- سرطان پستان
- سرطان ریه
- لنفوم
- مزوتلیوما
- سرطان تخمدان
پلورال افیوژن، همچنین، می‌تواند نشانه گسترش سرطان به غدد لنفاوی باشد.
درمان‌های سرطان. پرتودرمانی، شیمی‌درمانی، جراحی شکم و برخی داروها می‌توانند باعث پلورال افیوژن شوند. پلورال افیوژن ممکن است پس از جراحی ریه نیز رخ دهد.
سایر شرایط سلامتی. پلورال افیوژن، همچنین، می‌تواند ناشی از بیماری‌های دیگری باشد که سرطانی نیستند. این شرایط عبارت‌اند از:
- لخته‌شدن خون در ریه‌ها که آمبولی ریه نیز نامیده می‌شود
- بیماری قلبی یا نارسایی قلبی
- بیماری کلیوی
- بیماری کبد
- ذات‌الریه
- انسداد راه هوایی یا فروپاشی ریه
- تغذیه نامناسب، باعث کاهش سطح پروتئین می‌شود
پلورال افیوژن که در اثر سایر شرایط غیرسرطانی ایجاد می‌شود، “پلورال افیوژن غیر بدخیم” در نظر گرفته می‌شود. درمان این نوع پلورال افیوژن ممکن است با آنچه در ادامه توضیح داده شده، متفاوت باشد.
پلورال افیوژن چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پزشک ممکن است از آزمایش‌های زیر برای تعیین محل، تشخیص یا برنامه‌ریزی درمان پلورال افیوژن استفاده کند:
- معاینه‌ی جسمی
- رادیوگرافی قفسه سینه (تصویری از داخل بدن است که تجمع مایع را نشان می‌دهد)
- توموگرافی کامپیوتری (CT) اسکن
- سونوگرافی
- توراسنتز (یک سوزن مایع را از فضای پلور برای آزمایش خارج می‌کند)
پس از برداشتن مایع برای آزمایش، پاتولوژیست تأیید می‌کند که آیا افیوژن بدخیم است یا خیر، به این معنی که آیا سلول‌های سرطانی در مایع وجود دارد یا خیر. این فرایند سیتولوژی مایع جنب، نام دارد. پاتولوژیست، پزشکی است که در تفسیر تست‌های آزمایشگاهی و ارزیابی سلول‌ها، بافت‌ها و اندام‌ها برای تشخیص بیماری تخصص دارد.
پلورال افیوژن بدخیم چگونه درمان می‌شود؟
رایج‌ترین درمان، تخلیه مایع پلور است. همچنین، شیمی‌درمانی می‌تواند از بازگشت افیوژن جلوگیری کند.
درمان پلورال افیوژن، می‌تواند در بیمارستان یا سرپایی انجام شود. روش‌های مختلفی برای خروج مایع وجود دارد. شما و تیم مراقبت‌های درمانی، در مورد بهترین گزینه‌های ممکن برای شما بحث خواهید کرد.
توراسنتز این روش مایع را از اطراف ریه‌ها خارج می‌کند. همچنین می‌توان از آن، برای تشخیص پلورال افیوژن استفاده کرد. در طول توراسنتز، پزشک سوزنی را وارد می‌کند تا مایع را خارج کند. ممکن است قبل از توراسنتز، از پروب اولتراسوند استفاده شود تا بررسی کنند آیا مایع کافی برای تخلیه وجود دارد یا خیر.
توراکوستومی. در این روش، پزشک، برای تخلیه‌ی مایع، لوله‌ای را در قفسه سینه قرار می‌دهد. به‌طور معمول، لوله برای یک روز یا بیشتر در داخل قفسه سینه می‌ماند تا زمانی که مقدار کافی مایع تخلیه شود. سپس از ماده شیمیایی برای چسباندن لبه ریه به دیواره قفسه سینه استفاده می‌شود. این درمان که پلورودزیس نامیده می‌شود، احتمال بازگشت مایع را کاهش می‌دهد.
کاتتر. گاهی از کاتتر برای تخلیه مایع استفاده می‌شود. کاتتر، لوله‌ای پلاستیکی و نازک است که در مایع جنب قرار می‌گیرد. همچنین می‌توان از کاتتر پلورال تونلی استفاده کرد. این نوع کاتتر را می‌توان برای مدت‌زمان طولانی به‌منظور تخلیه مداوم استفاده کرد. در خانه، شما یا یکی از اعضای خانواده‌تان، طبق دستور پزشک، از کاتتر برای تخلیه مایع داخل بطری استفاده می‌کنید. پس از گذشت زمان، اگر بدن شما دیگر مایع پلورال افیوژن تولید نکند، می‌توان کاتتر را خارج کرد.
شنت. شنت برای تغییر جهت و هدایت مایع اضافی از یک مکان به مکان دیگر استفاده می‌شود. پزشک، شنت را در حین جراحی وارد می‌کند.
عمل جراحی. در برخی موارد، ممکن است برای مشاهده فضای جنب، بیوپسی‌های اضافی و انجام پلورودز (در طی آن پزشک دارویی به داخل حفره قفسه سینه (پس از آنکه مایع پلور تخلیه شد) تزریق می‌کند) به جراحی نیاز باشد (به بالا مراجعه کنید). این جراحی، اغلب می‌تواند با یک تکنیک جراحی کم‌تهاجمی به نام جراحی توراکوسکوپی با کمک ویدئو انجام شود.
شیمی‌درمانی. گاهی اوقات، درمان پلورال افیوژن، درمان سرطان با شیمی‌درمانی است.
سؤالاتی که می‌توانید از تیم مراقبت‌های سلامتی بپرسید
- آیا پلورال افیوژن یک عارضه جانبی احتمالی سرطان من است یا درمان سرطانی که دریافت خواهم کرد؟
- به چه علائمی ناشی از پلورال افیوژن باید توجه کرد؟
- اگر علائم پلورال افیوژن را تجربه کنم، باید به چه کسی اطلاع دهم؟ چقدر زود؟
- چگونه می‌توانم با آن عضو تیم مراقبت‌های درمانی ارتباط برقرار کنم؟
- چگونه می‌توان پلورال افیوژن را درمان کرد؟
- اگر نیاز به جراحی داشته باشم، جراحی چقدر طول می‌کشد؟
- ریکاوری چگونه است؟ عوارض جانبی احتمالی که ممکن است تجربه کنم چیست؟
منابع مرتبط
مدارا با ابهام
بسیاری از افراد مبتلا به سرطان، ممکن است در مورد آینده، احساس عدم اطمینان داشته باشند. پس از تشخیص سرطان، ممکن است احساس کنید که امنیت زندگی شما کمتر از گذشته است. هنگامی که چنین احساسی دارید، درخواست حمایت بسیار مهم است. بیماران تازه تشخیص‌داده‌شده و همچنین بهبودیافتگان نگرانی‌های مشترکی دارند. با تیم مراقبت‌های سلامتی خود در مورد منابع موجود حمایتی در این شرایط، صحبت کنید.
خودانگاره و سرطان
خودانگاره بدان معنا است که شما در مورد خود چگونه فکر می‌کنید یا خود را چگونه می‌بینید. تغییرات فیزیکی و عاطفی ناشی از سرطان، می‌تواند خودانگاره شما را، تغییر دهد. خودانگاره، ممکن است ارتباط نزدیکی با تصویر بدنی شما داشته باشد. این ارتباط بدین معناست که بدن خود را چگونه می‌بینید و نسبت به آن، چه احساسی دارید. برخی تغییرات در احساس شما نسبت به خودانگاره‌تان، ممکن است مثبت و برخی دیگر، ممکن است احساساتی منفی باشند.