مدیریت عوارض جانبی فیزیکی

پزشکان براساس علت و علائم، کم‌خونی را درمان می‌کنند. در ادامه چند نمونه درمان آورده شده است.

تزریق خون. اگر کم‌خونی باعث علائم یا مشکلاتی شود، ممکن است نیاز به تزریق گلبول قرمز داشته باشید. در حین انتقال خون، گلبول‌های قرمز سالم از اهداکننده از طریق سوزنی داخل سیاهرگ، وارد بدن شما می‌شوند.

دارو. اگر شیمی‌درمانی باعث کم‌خونی شود، پزشک ممکن است داروهایی به نام عوامل محرک اریتروپوئزیس (ESAs) را تجویز کند. ESAها اشکالی از اریتروپویتین، ساخته شده در آزمایشگاه هستند. این داروها، به مغز استخوان، فرمان ساخت گلبول‌های قرمز بیشتر را می‌دهند.

ESAها شامل اپوئتین آلفا (epoetin-alfa) (اپوژن، پروکریت، رتاکریت) هستند. داربپوئتین (darbepoetin) نیز، به میزانی مشابه، برای درمان کم‌خونی ناشی از شیمی‌درمانی خوب عمل می‌کند. این داروها، همچنین، خطرات مشابهی نیز دارند. اپوئتین و داربپوئتین، با فواصل منظم به بدن تزریق می‌شوند. ممکن است چندین هفته طول بکشد تا اثرات درمانی، آشکار شوند.

انجمن انکولوژی بالینی آمریکا (ASCO) و انجمن هماتولوژی آمریکا (ASH) این توصیه‌ها را برای استفاده از اپوئتین و داربپوئتین، ارائه می‌دهند:

• شرایطی که عوامل محرک اریتروپوئزیس (ESAs) استفاده شود. اگر شیمی‌درمانی را باهدف مدیریت علائم سرطان دریافت می‌کنید، ممکن است از  ESA برای درمان کم‌خونی استفاده شود. این درمان، درمان تسکینی نامیده می‌شود. همچنین، در صورت ابتلا به سندرم میلودیسپلاستیک کم‌خطر (low-risk myelodysplastic syndrome ((MDS) حتی در شرایطی که تحت شیمی‌درمانی قرار ندارید، ممکن است ESA دریافت کنید. MDS اختلالی در مغز استخوان است که می‌تواند باعث کم‌خونی شود.
• شرایطی که عوامل محرک اریتروپوئزیس (ESAs) نباید استفاده شود. اگر تحت شیمی‌درمانی قرار ندارید یا برای درمان سرطان، شیمی‌درمانی دریافت می‌کنید، ESA توصیه نمی‌شود. همچنین، اگر سطح هموگلوبین شما ۱۰ گرم در دسی‌لیتر یا بیشتر باشد، نباید ESA دریافت کنید.
• نحوه ارائه ESAها شما باید ESAها را با کمترین دوز ممکن، دریافت کنید. هدف این است که سطح هموگلوبین را به‌اندازه کافی بالا ببرید تا از انتقال خون جلوگیری شود. هنگامی که به سطح مطلوب رسید، پزشک ممکن است دوز را کاهش دهد. همچنین، اگر سطح هموگلوبین، در عرض ۲ هفته بیش از ۱ گرم در دسی‌لیتر افزایش یابد، ممکن است دوز را کاهش دهند.

اگر سطح هموگلوبین شما بعد از ۶ تا ۸ هفته افزایش نیابد، درمان ESA جواب نمی‌دهد. پزشک شما باید درمان را متوقف کند.

• خطرات ESAها ESAها خطراتی جدی، برای سلامتی دارند. این خطرات، شامل افزایش خطر مرگ و لخته‌شدن خون است. با پزشک، در مورد خطرات و مزایای احتمالی استفاده از ESA ها، صحبت کنید. باید خطرات و مزایای احتمالی این روش را با خطرات و مزایای انتقال گلبول قرمز، مقایسه کنید. اگر خطر لخته‌شدن خون در شما زیاد است، باید در مورداستفاده از ESAها بسیار محتاط باشید.

عوامل خطر برای ایجاد لخته خون در اثر ESAها عبارت‌اند از:

• • داشتن سابقه لخته خون
  • جراحی ماژور اخیر
  • استراحت طولانی‌مدت در رختخواب یا فعالیت محدود، مانند حضور در بیمارستان
  • برخی از انواع شیمی‌درمانی و هورمون‌درمانی
  • برخی از انواع درمان برای مولتیپل میلوما، به‌ویژه تالیدومید (تالومید) یا داروهای مشابه

مکمل‌های ویتامین یا مواد معدنی. اگر کمبود مواد مغذی باعث کم‌خونی شود، پزشک ممکن است مکمل‌ها را تجویز کند. این مکمل‌ها شامل آهن، اسیدفولیک یا ویتامین B12 است. و معمولاً قرص‌هایی هستند که به صورت خوراکی مصرف می‌شوند. گاهی اوقات ممکن است ویتامین B12 تزریق کنید. این تزریق‌ها ممکن است به جذب بهتر ویتامین در بدن شما کمک کنند.

همچنین خوردن غذاهای سرشار از آهن یا اسیدفولیک را در نظر بگیرید. غذاهای سرشار از آهن عبارت‌اند از:

• گوشت قرمز
• لوبیا
• زردآلو خشک
• بادام‌ها
• کلم‌بروکلی
• نان و غلات غنی شده

غذاهای سرشار از اسیدفولیک عبارت‌اند از:

• مارچوبه
• کلم‌بروکلی
• اسفناج
• لوبیا لیما (Lima bea
• نان و غلات غنی‌شده