اشعه UV (فرابنفش) و خطر سرطان
زمان تقریبی مطالعه
۱۳ دقیقه
فهرست مطالب در این مقاله
اشعه UV (فرابنفش) و خطر سرطان
اشعه UV (فرابنفش) نوعی تابش الکترومغناطیسی است. مانند همه پرتوها، اشعه ماورایبنفش انرژیای است که در حین حرکت پخش میشود. قرار گرفتن در معرض اشعه ماورایبنفش، چه از طریق خورشید یا منابع دیگر، یک عامل خطر بزرگ برای سرطان پوست است.
انواع اشعه UV
انواع مختلف اشعهها با مقدار ذرات انرژی (فوتون) که دارند و منتشر میکنند توصیف میشوند.
براساس میزان انرژی، اشعه ماورایبنفش انواع مختلفی دارد. همه آنها نوعی تابش الکترومغناطیسی هستند که انرژی است که در امواج با سرعت نور حرکت میکند. UV نزدیک به وسط طیف الکترومغناطیسی، درست بالای نور مرئی است.
انواع تشعشعات الکترومغناطیسی که انرژی کمتری دارند (فرکانس پایینتر) عبارتند از امواج مایکروویو و امواج رادیویی. تابش انرژی بالاتر (فرکانس بالاتر) شامل پرتوهای ایکس و پرتوهای گاما است.
انواع پرانرژی اشعه پرتوهای یونیزه نامیده میشوند. این بدان معناست که آنها انرژی کافی برای حذف یک الکترون از (یونیزاسیون) یک اتم یا مولکول دارند. تشعشعات یونیزان میتواند به DNA (ژنها) در سلولها آسیب برساند که به نوبه خود ممکن است منجر به سرطان شود.
برخی از انواع بالاتر اشعه ماورایبنفش یونیزهکننده هستند، اما حتی پرتوهای فرابنفش پر انرژی نیز انرژی کافی برای نفوذ عمیق در بدن را ندارند، بنابراین تأثیر اصلی آنها بر روی پوست است.
اشعه ماورایبنفش به ۳ گروه اصلی تقسیم میشود:
- پرتوهای UVA کمترین انرژی را نسبت به اشعه ماورایبنفش دارند. این اشعهها میتوانند باعث پیری سلولهای پوست و آسیب غیرمستقیم به DNA سلولها شوند. اشعههای UVA عمدتاً با آسیبهای طولانیمدت پوست مانند چینوچروک مرتبط هستند، اما تصور میشود که در برخی از سرطانهای پوست نیز نقش دارند.
- انرژی اشعه UVB کمی بیشتر از اشعه UVA است. آنها میتوانند مستقیماً به DNA سلولهای پوست آسیب برسانند و پرتوهای اصلی هستند که باعث آفتابسوختگی میشوند. همچنین تصور میشود که آنها باعث بیشتر سرطانهای پوست میشوند.
- پرتوهای UVC نسبت به سایر انواع اشعه ماورایبنفش انرژی بیشتری دارند. خوشبختانه، آنها به زمین نمیرسند زیرا با ازن بالا در جو ما واکنش نشان میدهند؛ بنابراین، آنها به طور معمول یک عامل خطر برای سرطان پوست نیستند. اما اشعههای UVC میتوانند از برخی منابع مصنوعی مانند مشعلهای جوشکاری قوس الکتریکی، لامپهای جیوهای و لامپهای ضدعفونیکننده UV که برای ازبینبردن باکتریها و سایر میکروبها (مانند آب، هوا، غذا یا روی سطوح) استفاده میشوند، سرچشمه بگیرند.
افراد چگونه در معرض اشعه ماورایبنفش قرار میگیرند؟
نور خورشید
نور خورشید منبع اصلی اشعه ماورایبنفش است و هر دو اشعه UVA و UVB میتوانند به پوست شما آسیب برسانند. این به این دلیل است که انواع مختلف اشعه ماورایبنفش در مقادیر مختلف به زمین میرسد. حدود ۹۵درصد از اشعه ماورایبنفش خورشید که به زمین میرسد، اشعه UVA است و ۵درصد باقیمانده اشعه UVB است.
میزان قرار گرفتن در معرض اشعه ماورایبنفش بهشدت اشعه، مدت زمانی که پوست در معرض قرار میگیرد و اینکه آیا پوست با لباس یا ضدآفتاب محافظت میشود بستگی دارد. برای کسب اطلاعات بیشتر، ببینید چه عواملی بر خطر UV تأثیر میگذارند؟
منابع مصنوعی اشعه ماورایبنفش
افراد همچنین میتوانند در معرض منابع مصنوعی اشعه ماورایبنفش قرار بگیرند. این شامل:
- لامپها و تختهای آفتابگیر (تختها و اتاقکهای سولاریوم): میزان و نوع اشعه ماورایبنفشی که فرد با استفاده از یک تخت برنزه (اتاقک) در معرض آن قرار میگیرد به لامپهای خاصی که در تخت استفاده میشود، مدت زمانی که فرد در دستگاه میماند و چند بار استفاده از آن بستگی دارد. اکثر تختهای برنزه UV بیشتر اشعههای UVA ساطع میکنند و بقیه UVB هستند.
- فتوتراپی (درمان UV): اشعه ماورایبنفش به درمان برخی از مشکلات پوستی (مانند پسوریازیس) کمک میکند. یک نوع درمان به نام PUVA از اشعه UVA همراه با دارویی به نام پسورالن استفاده میکند که پوست را به UV حساستر میکند. گزینه درمانی دیگر از UVB به تنهایی و بدون دارو است.
- لامپهای بلکلایت: این چراغها از لامپهایی استفاده میکنند که پرتوهای فرابنفش (بیشتر UVA) را ساطع میکنند. این لامپ همچنین مقداری نور مرئی از خود ساطع میکند، اما دارای فیلتری است که بیشتر آن را مسدود میکند و درعینحال پرتوهای UV را از خود عبور میدهد. این لامپها درخشش بنفش دارند و برای مشاهده مواد فلورسنت استفاده میشوند. تلههای حشرهکش حشرات نیز از «نور سیاه» استفاده میکنند که مقداری اشعه ماورایبنفش را ساطع میکند، اما لامپها از فیلتر متفاوتی استفاده میکنند که باعث میشود آنها به رنگ آبی بدرخشند.
- لامپهای بخار جیوه: از لامپهای بخار جیوه میتوان برای روشنایی فضاهای عمومی بزرگ مانند خیابانها، استادیومها یا سالنهای ورزشی استفاده کرد. اگر بهدرستی کار کنند، افراد را در معرض اشعه ماورایبنفش قرار نمیدهند. آنها در واقع از ۲ لامپ تشکیل شده اند: یک لامپ داخلی که نور و اشعه ماورایبنفش را ساطع میکند و یک لامپ بیرونی که UV را فیلتر میکند. قرار گرفتن در معرض اشعه ماورایبنفش تنها زمانی رخ میدهد که لامپ بیرونی شکسته باشد. برخی از لامپهای بخار جیوه طوری طراحی شدهاند که وقتی لامپ بیرونی میشکند، خاموش میشوند.
- لامپهای قوس زنون و زنون – جیوه فشار بالا، مشعلهای پلاسما، و قوسهای جوشکاری: لامپهای قوس زنون و زنون – جیوه به عنوان منابع نور و اشعه UV برای بسیاری از چیزها استفاده میشوند، مانند “انعکاسدادن” UV (جوهرها، پوششها، و غیره)، ضدعفونیکردن، برای شبیهسازی نور خورشید (مثلاً برای آزمایش پنلهای خورشیدی)، و حتی در برخی از چراغهای جلوی اتومبیل. بیشتر اینها، همراه با مشعلهای پلاسما و قوسهای جوشکاری، عمدتاً از نظر قرار گرفتن در معرض اشعه ماورایبنفش محل کار نگرانکننده هستند.
آیا اشعه ماورایبنفش باعث سرطان میشود؟
قرار گرفتن در معرض اشعه ماورایبنفش، چه از طریق نور خورشید یا دستگاههای برنزه کننده، یک عامل خطر برای انواع سرطان پوست است. این خطر برای افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیف، سابقه شخصی یا خانوادگی سرطان پوست هستند و خالهای بزرگ یا زیاد روی پوست خود دارند، بیشتر است.
اکثر سرطانهای پوست در نتیجه قرار گرفتن در معرض اشعه ماورایبنفش در نور طبیعی خورشید هستند.
- سرطان سلولهای بازال و سلول سنگفرشی شایعترین انواع سرطان پوست هستند و تمایل دارند در قسمتهایی از بدن که در معرض نور خورشید قرار دارند ایجاد شوند. آنها معمولاً با قرار گرفتن در معرض نور خورشید در طول زندگی مرتبط هستند.
- ملانوما یک نوع سرطان پوست جدیتر اما کمتر شایع است. همچنین با قرار گرفتن در معرض نور خورشید مرتبط است.
سرطان پوست همچنین با قرار گرفتن در معرض برخی منابع مصنوعی اشعه ماورایبنفش از جمله دستگاههای برنزه کننده مرتبط است.
مطالعات در مورد قرار گرفتن در معرض اشعه ماورایبنفش طبیعی (خورشیدی) در نور خورشید چه چیزی را نشان میدهد؟
بسیاری از مطالعات نشان دادهاند که سرطان پوست سلولهای پایه و سنگفرشی با رفتارهای خاصی و همچنین سابقه آفتابسوختگی و آسیبهای پوستی مرتبط با نور خورشید مرتبط است، مانند:
- گذراندن زمان در آفتاب برای تفریح (از جمله رفتن به ساحل)
- گذراندن زمان زیادی در آفتاب با پوست محافظت نشده یا در معرض
- زندگی در منطقهای که نور خورشید زیاد است
- داشتن آفتابسوختگیهای جدی در گذشته (با آفتابسوختگی بیشتر با خطر بیشتر مرتبط است)
- داشتن علائم آسیب خورشید به پوست، مانند لکههای کبدی، کراتوزهای اکتینیک (لکههای پوستی خشن که میتوانند پیشسرطانی باشند) و الاستوز خورشیدی (پوست ضخیم، خشک و چروکیده ناشی از قرارگرفتن در معرض نور خورشید) روی گردن
مطالعات همچنین ارتباط بین برخی رفتارها و قرار گرفتن در معرض نور خورشید و ملانوم پوست را یافتهاند، از جمله:
- فعالیتهایی که منجر به «قرارگرفتن متناوب در معرض آفتاب» میشوند، مانند آفتابگرفتن، ورزشهای آبی، و تعطیلات در مکانهای آفتابی
- آفتابسوختگیهای قبلی
- علائم آسیب آفتاب به پوست، مانند لکههای کبدی، کراتوزهای اکتینیک و الاستوز خورشیدی
از آنجایی که اشعه ماورایبنفش به عمق بدن نفوذ نمیکند، مشخص نشده است که باعث سرطان در اندامهای داخلی شود. بااینحال، برخی از مطالعات ارتباط احتمالی بین اشعه ماورایبنفش و برخی سرطانهای دیگر، از جمله کارسینوم سلول مرکل (نوع کمتر شایع سرطان پوست) و ملانوم چشم را نشان دادهاند.
مطالعات در مورد قرار گرفتن در معرض اشعه UV مصنوعی در دستگاههای برنزهکننده چه چیزی را نشان میدهد؟
مطالعات نشان داده است که افرادی که از تختهای (اتاقکها) برنزهکننده استفاده میکنند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان پوست، از جمله ملانوم و سرطانهای پوستی سلولهای سنگفرشی و بازال هستند.
- برنزه کردن در محیط داخلی میتواند خطر سرطان پوست سلول بازال را ۲۴درصد و سرطان پوست سلول سنگفرشی را تا ۵۸درصد افزایش دهد.
اگر فرد قبل از سن ۳۵ سالگی برنزهشدن را در داخل خانه شروع کند، خطر ملانوما حدود ۶۰٪ بیشتر است. و اگر برنزه کردن در خانه قبل از ۲۵ سالگی شروع شود، خطر ابتلا به سرطان پوست سلول پایه و سلول سنگفرشی بیشتر است.
آژانسهای متخصص در مورد قرارگرفتن در معرض اشعه ماورایبنفش چه میگویند؟
بهطورکلی، انجمن سرطان آمریکا تعیین نمیکند که آیا چیزی باعث سرطان میشود (سرطانزا است یا خیر)، اما ما در این مورد از سازمانهای محترم دیگر کمک می گیریم. بر اساس شواهد موجود، چندین آژانس متخصص ماهیت سرطانزایی (سرطانزا بودن) پرتو فرابنفش را ارزیابی کردهاند.
آژانس بینالمللی تحقیقات سرطان (IARC) بخشی از سازمان بهداشت جهانی (WHO) است. یکی از اهداف اصلی آن شناسایی علل سرطان است. براساس دادههای موجود، IARC تصمیمات زیر را انجام داده است:
- تابش خورشید برای انسان سرطانزا است.
- استفاده از دستگاههای برنزهکننده اشعه ماورایبنفش برای انسان سرطانزا است.
- اشعه UV (شامل UVA، UVB و UVC) برای انسان سرطانزا است.
برنامه ملی سمشناسی (NTP) از بخشهایی از چندین سازمان مختلف دولتی ایالات متحده، از جمله مؤسسه ملی بهداشت (NIH)، مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، و سازمان غذا و دارو (FDA) تشکیل شده است. NTP تصمیمات زیر را اتخاذ کرده است:
- تشعشعات خورشیدی بهعنوان یک سرطانزا برای انسان شناخته شده است.
- قرار گرفتن در معرض لامپهای خورشیدی یا تخت آفتاب به عنوان یک سرطانزا برای انسان شناخته شده است.
- اشعه ماورایبنفش وسیعالطیف به عنوان یک سرطانزا برای انسان شناخته شده است.
- به طور منطقی پیش بینی میشود که اشعه UVA یک سرطانزا برای انسان باشد.
- به طور منطقی پیش بینی میشود که اشعه UVB یک سرطانزا برای انسان باشد.
- به طور منطقی پیش بینی میشود که اشعه UVC یک سرطانزا برای انسان باشد.
سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) که به تمام لامپهای UV مورد استفاده برای برنزه کردن به عنوان “لامپهای خورشیدی” اشاره میکند، آنها را ملزم میکند که برچسبهایی داشته باشند که:
- مردم را بهوضوح در مورد خطرات استفاده از تختهای برنزه آگاه کنند
- به کاربران مکرر دستگاههای برنزه کننده توصیه کنند که به طور مرتب از نظر سرطان پوست بررسی شوند
- لامپهای برنزه کننده دولتی برای افراد زیر ۱۸ سال توصیه نمیشود
(برای اطلاعات بیشتر در مورد سیستمهای طبقهبندی مورد استفاده توسط این آژانسها، به تعیین اینکه آیا چیزی سرطانزا است مراجعه کنید.)
انجمن آکادمی پوست آمریکا (AADA) بیانیهای در مورد برنزه کردن در فضای داخلی دارد که AADA بیان میکند:
- مخالف استفاده کلی از دستگاههای برنزه کننده داخل ساختمان است
- توصیه میکند افراد زیر ۱۸ سال (کودکان) از دستگاههای برنزهکننده داخل خانه استفاده نکنند
- از محدودیتهای اعمال شده بر روی برنزهشدن در فضای داخلی پشتیبانی میکند
- از هیچ عبارتی که برنزهشدن در فضای داخلی را به عنوان “ایمن” تبلیغ میکند، پشتیبانی نمیکند.
آیا مسائل بهداشتی دیگری در ارتباط با اشعه ماورایبنفش وجود دارد؟
علاوه بر سرطان پوست، قرار گرفتن در معرض اشعه ماورایبنفش میتواند باعث مشکلات سلامتی دیگری نیز شود:
- آفتابسوختگی در اثر آسیب اشعه ماورایبنفش خورشید و دستگاههای برنزهکننده داخل ساختمان
- آسیبهای پوستی که منجر به پیری زودرس پوست و علائم آسیب ناشی از نور خورشید مانند چینوچروک، پوست چرمی، لکههای کبدی، کراتوز اکتینیک و الاستوز خورشیدی میشود.
- مشکلات چشمی به دلیل اشعه ماورایبنفش که باعث میشود قرنیه (در قسمت جلوی چشم) ملتهب یا سوخته شود. آنها همچنین میتوانند منجر به تشکیل آبمروارید (کدرشدن عدسی چشم) و ناخنک (رشد بافت در سطح چشم) شوند که هر دو میتوانند بینایی را مختل کنند.
- تضعیف سیستم ایمنی بدن باعث میشود که دفع عفونتها برای بدن مشکلتر شود. این میتواند منجر به مشکلاتی مانند فعالشدن مجدد تبخال شود که در اثر قرار گرفتن در معرض خورشید یا سایر منابع اشعه ماورایبنفش ایجاد میشود. همچنین میتواند باعث شود که واکسنها اثر کمتری داشته باشند.
- برخی از داروها همچنین میتوانند شما را نسبت به اشعه ماورایبنفش حساستر کنند و احتمال آفتابسوختگی شما را افزایش دهند و برخی از شرایط پزشکی میتواند توسط اشعه ماورایبنفش بدتر شود.

به دیگران در مورد سرطان خود بگویید
فهمیدن اینکه سرطان دارید میتواند برای شما و همچنین دوستان و خانوادهتان طاقتفرسا باشد. مردم اغلب نمیدانند چه بگویند. ممکن است احساس غم و ناراحتی کنند و از ناراحت کردن شما بترسند. ممکن است از احتمال از دست دادن شما بترسند. گاهی اوقات مردم راحتترند چیزی نگویند زیرا میترسند حرف اشتباهی بزنند. برخی افراد راحت صحبت میکنند، درحالیکه برخی دیگر ممکن است بیش از حد محتاط شوند یا بیش از حد شاد رفتار کنند.

مراقب سرطان کیست؟
مراقب شخصی است که اغلب به فرد مبتلا به سرطان کمک میکند؛ اما برای این کار پولی دریافت نمیکند. مراقبین ممکن است شریک زندگی، اعضای خانواده یا دوستان نزدیک باشند. اغلب، آنها برای مراقبت از آنها آموزش ندیدهاند. بسیاری از اوقات، آنها راه نجات فرد مبتلا به سرطان هستند. ارائهدهندگان مراقبتهای حرفهای برای ارائه مراقبت پول میگیرند. آنها تمایل دارند نقشهای محدودتری داشته باشند و در اینجا به تفصیل مورد بحث قرار نگرفتهاند.

مکملهای غذایی چیستند؟
اصطلاح “مکمل غذایی” به طیف گستردهای از محصولات از جمله ویتامینها و مواد معدنی، گیاهان و سایر مواد گیاهی، اسیدهای آمینه، آنزیمها و غیره اشاره دارد. میتوانید مکملهای غذایی را به اشکال مختلف مانند قرص، صمغ، پودر، مایعات، چای و بارها پیدا کنید.
برخی از نمونههای مکملهای رایج عبارتاند از: آشواگاندا، بربرین، کورستین، شنبلیله، نقره کلوئیدی، ترنجبین و ال تیانین.