عوارض هورموندرمانی
زمان تقریبی مطالعه
۹ دقیقه
فهرست مطالب در این مقاله
عوارض هورموندرمانی
هورموندرمانی، نوعی درمان سرطان است که هورمونهای خاصی را حذف، مسدود یا اضافه میکند تا رشد سلولهای سرطانی را متوقف یا کُند، کند. مانند سایر درمانهای سرطان، هورموندرمانی میتواند عوارض جانبی ایجاد کند. عوارض جانبی ممکن است برای هر فرد، متفاوت باشد. عوارض جانبی این درمان، به عوامل زیادی بستگی دارد، از جمله:
- نوع سرطان
- مرحله سرطان
- نوع هورموندرمانی
- مقدار داروی دریافتی
تیم درمانی، میتواند به شما در مدیریت عوارض جانبی کمک کند. این همراهی، مراقبت تسکینی یا مراقبت حمایتی نامیده میشود. مراقبت تسکینی، به افراد مبتلا به هر نوع یا هر مرحلهای از سرطان، کمک میکند تا احساس بهتری داشته باشند. قبل از شروع هورموندرمانی، با پزشک در مورد عوارض جانبی احتمالی برنامه درمانی خاص خود، صحبت کنید.
چرا هورموندرمانی عوارض جانبی ایجاد میکند؟
هورمونها مواد شیمیایی ساختهشده توسط بدن هستند که در جریان خون شما حرکت میکنند. آنها فعالیت سلولها یا اندامهای خاصی را کنترل میکنند. تغییر در میزان هورمونها، میتواند در فعالیت خاصی در بدن اختلال ایجاد کند و عوارض جانبی ایجاد کند. برخی از هورمونها بر چندین عملکرد بدن تأثیر میگذارند، بنابراین هورموندرمانی میتواند عوارض جانبی مختلفی ایجاد کند.
کنترل عوارض هورموندرمانی
قبل از شروع هورموندرمانی، با پزشک خود در مورد عوارض جانبی و نحوه مدیریت آنها، صحبت کنید. در مورد هر چیزی که برای شما نامشخص است، سؤال بپرسید تا در صورت تجربهی عوارض جانبی، آمادگی داشته باشید.
دراسرعوقت، تیم مراقبت از سرطان را، از مشکلات پزشکی جدید یا نشانههایی که شدیدتر شدهاند، مطلع کنید. حتی اگر فکر نمیکنید علائم شما جدی یا مرتبط با هورموندرمانی باشد، انجام این کار مهم است. پیگیری عوارض جانبی، میتواند تسکین موردنیاز را آسانتر کند. شما میتوانید به طور منظم، زمان بروز عوارض جانبی و شدت آنها را، ثبت کنید و بهراحتی میتوانید این جزئیات را با تیم مراقبت از سرطان خود در میان بگذارید، تا به شما کمک کنند.
برخی از افراد ممکن است برای مدت طولانی، نیاز به هورموندرمانی داشته باشند. همکاری با تیم مراقبت از سرطان، برای مدیریت عوارض جانبی، میتواند به حفظ کیفیت زندگی در حین این نوع درمان طولانی سرطان کمک کند.
عوارض عمومی هورموندرمانی
بسیاری از عوارض جانبی به نوع درمان یا دارویی که دریافت میکنید، بستگی دارد. بهعنوان مثال، درمانهایی که بدن را از ساخت یا استفاده از هورمون استروژن بازمیدارند، ممکن است علائمی را ایجاد کنند که معمولاً همراه با یائسگی دیده میشوند. اما، عوارض هورموندرمانی میتواند از فردی به فرد دیگر، حتی با یک داروی مشابه، متفاوت باشد.
در اینجا یک لیست کلی از عوارض جانبی احتمالی هورموندرمانی وجود دارد. مهم است توجه داشته باشید که باید با تیم مراقبت از سرطان خود در مورد آنچه که بر اساس داروی شما رایج است، صحبت کنید.
نگرانیهای مربوط بهسلامت جنسی. هورموندرمانی میتواند باعث کاهش میل جنسی و مشکلات ارگاسم شود. همچنین میتواند باعث اختلال نعوظ (ناتوانی در ایجاد یا حفظ نعوظ آلت تناسلی) شود. در مورد مدیریت سلامت جنسی در طول درمان بیشتر بیاموزید.
تغییرات واژن و قاعدگی. عوارض جانبی هورموندرمانی، میتواند شامل خشکی واژن، ترشح، خارش یا سوزش باشد. همچنین میتواند باعث تغییراتی در چرخه قاعدگی شود و باعث خونریزی واژینال شود که مربوط به پریود نیست.
گرگرفتگی و تعریق شبانه. گرگرفتگی، در افرادی که هورمون درمانی میکنند، بسیار رایج است. بهعنوان مثال، تا ۷۵درصد از بیمارانی که برای سرطان پروستات، هورموندرمانی دریافت میکنند، گرگرفتگی دارند. تعریق شبانه نیز رایج است. درباره مدیریت گرگرفتگی در زنان و مدیریت گرگرفتگی در مردان بیشتر بدانید.
تغییرات وزن. کاهش سطح هورمون، میتواند باعث افزایش چربی، کاهش ماهیچهها و کاهش سوخت و ساز شود. همچنین میتواند منجر به رشد بافت سینه در مردان شود. به این حالت ژنیکوماستی میگویند. در مورد افزایش وزن در طول درمان بیشتر بدانید. همچنین، مقادیر بیشتر برخی از هورمون ها مانند هورمون تیروئید، میتواند باعث کاهش وزن شود.
کاهش سلامت استخوان. انواع خاصی از هورموندرمانی، میتوانند باعث پوکیاستخوان (نازک شدن استخوانها) شوند. پوکیاستخوان، باعث میشود استخوانها شکنندهتر و در برخی موارد احتمال شکستگی در آنها، بیشتر شود. درباره مدیریت پوکی استخوان بیشتر بدانید.
تغییرات خلقوخو. این تغییرات میتواند شامل افسردگی، یا نوسانات خلقی باشد. درباره مدیریت افسردگی، در طول درمان، بیشتر بدانید.
خستگی. هورموندرمانی، ممکن است باعث خستگی شود. اصطلاح پزشکی این عارضه، “خستگی مرتبط با سرطان” است و شامل احساس خستگی جسمی، عاطفی و ذهنی است، حتی اگر بهاندازه کافی استراحت و خواب داشته باشید. درباره مدیریت خستگی بیشتر بیاموزید.
علائم گوارشی. دستگاه گوارش شما، نقش اصلی را در هضم غذا و مایعات و جدا سازی مواد زائد، ایفا میکند. هورموندرمانی میتواند باعث علائم گوارشی مانند یبوست شود. علائم دیگر عبارتند از تهوع و استفراغ و اسهال.
تغییر در تفکر و حافظه. برخی از افراد ممکن است در طول هورموندرمانی، در فکرکردن یا بهخاطر سپردن برخی موارد، مشکل داشته باشند. پزشکان این موارد را «مشکلات شناختی» مینامند. درباره مدیریت مشکلات تفکر و حافظه در طول درمان سرطان بیشتر بدانید.
ناباروری. هورموندرمانی با جراحی، میتواند باروری را برای همیشه تحتتأثیر قرار دهد. باروری، توانایی بیولوژیکی برای داشتن فرزند است. اگر نگرانی در مورد باروری دارید، قبل از شروع درمان، با پزشک خود صحبت کنید.
خطر بیشتر برای سایر بیماریها. برخی از هورموندرمانیها خطر ابتلا به برخی بیماریها را افزایش میدهند. آنها میتوانند شامل لختهشدن خون، سکته مغزی، آبمروارید، حملات قلبی و سکته مغزی باشند. آنها همچنین میتوانند، خطر ابتلا به سرطان رحم را، افزایش دهند.
توجه به این نکته مهم است که ممکن است عوارض جانبی دیگری نیز رخ دهد که در این مقاله، ذکر نشده است. با تیم مراقبت از سرطان خود، در مورد اینکه چه عوارض جانبی میتوانید انتظار داشته باشید، چگونه میتوان آنها را مدیریت کرد، با چه کسی در تیم مراقبتی خود تماس بگیرید و اگر عوارض جانبی غیرمنتظرهای داشتید به چه کسی اطلاع دهید، صحبت کنید. برای مثال، صحبت با یک متخصص تغذیه، در مورد عوارض جانبی مربوط به دستگاه گوارش، ممکن است مفید باشد.
مراقبتهای پیگیرانه بعد از هورموندرمانی
برخی از عوارض جانبی، پس از پایان درمان از بین میروند، اما برخی از آنها میتوانند بیش از مدت دوره درمان، ادامه داشته باشند. سایر اثرات ممکن است ماهها یا سالها بعد، ظاهر شوند. تیم مراقبت از سرطان میتواند به شما کمک کند تا عوارض جانبی طولانیمدت را مشاهده کرده و مدیریت کنید. به این فرایند، مراقبت پیگیرانه، گفته میشود. دریافت مراقبتهای پیگیرانه، پس از هورمون درمانی مهم است. مراقبتهای بعدی شما ممکن است شامل، معاینات فیزیکی منظم، آزمایشهای پزشکی یا هر دو باشد. از پزشک خود بپرسید که به چه آزمایشها و معایناتی نیاز دارید و هر چند وقت یکبار این معاینات باید تکرار شوند. به این فرایند، برنامه مراقبت بهبودی گفته میشود.
سؤالاتی که باید از تیم مراقبت از سرطان بپرسید
- چه عوارض جانبی در اثر هورموندرمانی خاص من، رایج است؟
- چه زمانی احتمال بروز عوارض جانبی وجود دارد؟ چه مدت؟
- عوارض جانبی چقدر طول میکشد؟ آیا برخی از آنها میتواند دائمی باشد؟
- آیا کاری وجود دارد که بتوانم انجام دهم تا برای این عوارض جانبی آماده شوم؟
- تیم درمانی، برای پیشگیری یا تسکین عوارض جانبی چه کاری میتوانند انجام دهند؟
- در صورت شروع تجربه عوارض جانبی هورموندرمانی، به چه کسی باید اطلاع دهم؟ چه زمانی پس از شروع علائم باید اطلاع دهم؟
- چه عوارضی اورژانسی محسوب میشوند؟ در صورت بروز یک عارضه جانبی اورژانسی، چه باید بکنم؟
- اگر راجع به عوارض جانبی خاص سؤالی دارم با چه کسی تماس بگیرم؟
- چگونه میتوانم در ساعات کاری عادی، به آنها دسترسی داشته باشم؟ پس از ساعتهای اداری چطور؟
- آیا گروه حمایتی خاصی وجود دارد که بتوانید برای کمک به مقابله با ترس از عوارض جانبی، به من توصیه کنید؟
- آیا راههای دیگری وجود دارد که بتوانم با ترسهایم در مورد عوارض درمان، مقابله کنم؟
- آیا میتوانید یک مددکار اجتماعی، مشاور یا متخصص مراقبتهای حمایتی یا تسکینی را به من توصیه کنید تا با او صحبت کنم؟

فعالیت بدنی و فرد مبتلا به سرطان
تحقیقات نشان میدهد که برای اکثر افراد ورزش قبل، حین و بعد از درمان سرطان ایمن و مفید است. این میتواند به بهبود کیفیت زندگی شما و همچنین انرژیای که برای انجام کارهایی که دوست دارید کمک کند. فعالیت بدنی همچنین ممکن است به شما کمک کند تا با عوارض جانبی درمان کنار بیایید و احتمالاً خطر ابتلا به سرطانهای جدید را در آینده کاهش دهید. زمان زیادی که صرف استراحت یا نشستن میشود میتواند باعث از دست دادن عملکرد بدن، ضعف عضلانی و کاهش دامنه حرکتی شود.

سونوگرافی عمومی
تصویربرداری اولتراسوند از امواج صوتی برای تولید تصاویری از داخل بدن استفاده میکند. به تشخیص علل درد، تورم و عفونت در اندامهای داخلی بدن و معاینه نوزاد متولد نشده (جنین) در زنان باردار کمک میکند. در نوزادان، پزشکان معمولاً از سونوگرافی برای ارزیابی مغز، باسن و ستون فقرات استفاده میکنند. همچنین به هدایت بیوپسیها، تشخیص بیماریهای قلبی و ارزیابی آسیب پس از حمله قلبی کمک میکند. سونوگرافی ایمن، غیرتهاجمی است و از اشعه استفاده نمیکند.

یک رژیم غذایی سالم چیست؟
در این صفحه میتوانید نکاتی را بیابید که به شما کمک میکند تغییرات کوچکی در رژیم غذایی خود ایجاد کنید تا آن را سالمتر کنید. رژیم غذایی شما همان چیزی است که معمولاً میخورید و مینوشید.
یک رژیم غذایی سالم دارای مقدار زیادی میوه و سبزیجات، غلات کامل مانند برنج قهوهای یا ماکارونی قهوهای و منابع سالم پروتئین مانند لوبیا یا مرغ است.